ถ่านไบโอชาร์คืออะไร
ถ่านไบโอชาร์ คือ ถ่านชีวภาพที่เกิดจากการนำเศษวัสดุเหลือทิ้งจากเกษตรกร เช่น เปลือกไม้ กิ่งไม้ ซังข้าวโพด ฟางข้าว ไปผ่านการเผาแบบไพโรไลซิส (Pyrolysis) ที่มีอุณหภูมิสูงตั้งแต่ 500 – 1000 องศาเซลเซียส ในสภาวะที่ไม่มีออกซิเจนหรืออาจมีน้อยมาก จนได้วัสดุที่กลายเป็นถ่านชนิดแข็งอุดมไปด้วยคาร์บอน มีโครงสร้างเป็นรูพรุน ทำให้ถ่านไบโอชาร์คุณสมบัติสูงต่อการใช้งานด้านการเกษตร
ถ่านมีกี่ประเภท
ประเภทของถ่านและความแตกต่างในการใช้งาน ขึ้นอยู่กับวิธีการเผาถ่าน โดยหลัก ๆ แล้ว ถ่านมี 4 ประเภทด้วยกัน ได้แก่
- ถ่านทั่วไป เกิดจากการเผสโดยวิธีพื้นบ้าน
- ถ่านไร้ควัน จะมีการกำจัดสิ่งเจือปนในถ่านออก เก็บใช้ในรูป น้ำส้มควันไม้
- ถ่านกัมมันต์ หรือ Activated carbon ใช้เป็นวัสดุกรองและดูดซับกลิ่น หรือใช้เป็นยารักษาโรค
- ถ่านชีวภาพ หรือ Biochar นิยมใช้ปรับปรุงคุณภาพดินสำหรับการเกษตร
ถ่านไบโอชาร์มีคุณสมบัติเป็นอะไร และพรุนของถ่านไบโอชาร์มีประโยชน์อย่างไร
ถ่านไบโอชาร์ คุณสมบัติเป็นด่างเล็กน้อย ช่วยลดสภาพความเป็นกรดของดินลง โครงสร้างที่เป็นรูพรุนบนผิวถ่านไบโอชาร์ มีคุณสมบัติช่วยดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ ธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการสังเคราะห์แสงของพืช มีการเจริญเติบโต แข็งแรง และสมบูรณ์ อีกทั้งยังเก็บกักน้ำ รวมถึงธาตุอาหารอื่น ๆที่ดีต่อพืช และเป็นที่อยู่ของจุลินทรีย์ดินที่เป็นประโยชน์ จึงเหมาะต่อการนำไปปรับปรุงดินให้มีคุณภาพต่อการเกษตร
ถ่านไบโอชาร์ วิธีใช้ทั่วไป ใช้ถ่านไบโอชาร์เฉพาะบริเวณใกล้ ๆ รากฝอยของพืช โดยนำถ่านชีวภาพไปผสมกับปุ๋ยหมักฮิวมัสหรือปุ๋ยคอกในอัตรา 1 : 1 – 1 : 4 (ถ่านชีวภาพ : ปุ๋ยคอก หรือ ปุ๋ยหมัก) ประมาณ 1 – 2 วัน ก่อนจะนำไปใส่รองก้นหลุมปลูกสำหรับพืชล้มลุก และ ใส่โค้นต้นสำหรับไม้ยืนต้น หรือใช้เป็นส่วนผสมในวัสดุเพาะเมล็ด เพาะกล้าไม้ต่าง ๆ ส่วนการใช้งาน ควรใช้ในอัตรา 1 – 4 ลิตร / ตารางเมตร
นอกจากนี้ ยังมีการนำไบโอชาร์ไปใช้ในงานอุตสาหกรรมก่อสร้างอาคารด้วยเช่นกัน เนื่องจากคุณสมบัติของไบโอชาร์สามารถกักเก็บคาร์บอนไดออกไซด์ได้สูงถึง 2 tonCO2/ton ช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้กับวัสดุ และช่วยป้องกันคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าได้ จึงมักมีการนำไบโอชาร์ที่ปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์เป็นลบ มาทดแทนการใช้ปูนซีเมนต์ หิน และ ทราย สำหรับใช้เป็นส่วนผสมในการผลิตคอนกรีต
Biochar กับ Charcoal ต่างกันอย่างไร
Biochar หรือ ถ่านชีวภาพ แตกต่างจาก Charcoal ที่เป็นถ่านทั่วไป ตรงวัตถุประสงค์การใช้งาน โดย ประโยชน์ของ Charcoal จะใช้ในทางเชื้อเพลิง หรือการรักษา แต่ถ่านชีวภาพ Biochar ประโยชน์ใช้ในการกักเก็บคาร์บอนไดออกไซด์ลงดิน เพื่อปรับปรุงดิน
ถ่านไบโอชาร์ ประโยชน์มีอะไรบ้าง
ประโยชน์ของถ่านชีวภาพ มีดังนี้
- ทางด้านภูมิอากาศ : ถ่านชีวภาพช่วยตรึงก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในชั้นบรรยากาศในระยะยาวด้วยการเก็บกักคาร์บอนลงดิน
- ทางด้านการเกษตร : รูพรุนของถ่านชีวภาพมีคุณสมบัติช่วยกักเก็บน้ำและธาตุอาหารในดิน เป็นแหล่งอาศัยของจุลินทรีย์ ช่วยปรับให้ดินมีความสมบูรณ์ทางการเกษตร
- ทางด้านพลังงานทดแทน : กระบวนการผลิตถ่านชีวภาพ ที่ต้องใช้ความร้อนสลายมวลชีวภาพ ก่อให้เกิดพลังงานชีวภาพที่สามารถนำไปใช้เป็นพลังงานทดแทนในระบบอุตสาหกรรมและการขนส่งได้
- ทางด้านสิ่งแวดล้อม ช่วยกำจัดขยะอินทรีย์ เทคโนโลยีไบโอชาร์ มีศักยภาพต่อการกำจัดของเสีย โดยเฉพาะขยะอินทรีย์ จึงเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม